Wstęp pół-epicki
-A teraz dawaj jajka!
-Ale szefie…?!
-Cicho młody. Dawaj jajka. No już. Raz, raz! Uwielbiam takie jajka!
-Szef jest nienormalny….
Najpierw klasyk
Ciekawe jak przebiegał proces powstawania tego najsłynniejszego rodzaju khaczapuri- Adżaruli Khaczapuri. To jest małe dzieło sztuki, bez dwóch zdań. Nawet bez jednego. Bez żadnego “ale”. Dzieło sztuki i już. Chlebowa miseczka w kształcie łódki, w której wnętrzu kryje się ciągnący ciepły ser, a na jej wierzchu błyszczy żółtko i kawałek masła. Te trzeba widelcem wymieszać z serowym farszem, który to jajko ugotuje, ale pierwszy kęs należy zrobić odrywając jeden z czubków “łódki” i zatapiając go w serowym jeziorku. Kto na to wpadł? Nie wiem. Lecz nie bał się ryzyka. I ten szef kuchni i ten pomocnik, który odważył się podać mu jajka. Chociaż jest dużo bardziej prawdopodobnym, że adżarska wersja tego dania to owoc geniuszu pewnej gruzińskiej kobiety. W każdym razie godne to podziwu, bo w miejscu gdzie Włoch wybrałby pomidora i bazylię, a Polak czosnkowy, ostry, albo mieszany, tam Gruzini pozwolili działać fizyce i ugotować jajko za pomocą sera.
Potem wersja pop
I chociaż jest to najsłynniejsze ze wszystkich khaczapuri, tym najpopularniejszym jest khaczapuri imeruli. Czyli coś podobnego trochę do pizzy, trochę do bałkańskiego burka. Placek z dość cienkiego ciasta, zasmażony, bądź upieczony i wypełniony serem. To jest sycący i bardzo gorący rodzaj khaczapuri, zostawiający tłuste ślady na palcach i peeeełne żołądki.
Wersje indie i alternatywne
Czasem kto sprytniejszy dodaje do tego khaczapuri trochę szpinaku i zmienia jego nazwę. Można też zrobić to zupełnie bez sera, za to z fasolą, którą w Gruzji się i kocha i doprawia bardzo mocno. To wtedy będzie się nazywało lobiani i jest świetną przekąską dla tych, którzy powinni by jeść więcej warzywek, ale coś im to nie idzie.
Dla fanów khaczapuri pozostaje jeszcze wersja megruli, czyli coś trochę bardziej podobnego do cebularza, tylko, że z serem i na wierzchu i w środku. Może i najmniej wyszukana wersja tego dania, ale tych co nie lubią eksperymentów z pewnością zadowoli.
Khaczapuri to dzieło sztuki. I już. Przynajmniej w opinii mieszkańców Gruzji, którzy sentyment do tego dania mają ten przypominający włoską pasję do pizzy. Są rejony gdzie dany rodzaj khaczapuri ma smakować najlepiej, właściciele niektórych restauracji będą podkreślać, że to ich własny przepis i wykonanie. I z dumą będą patrzeć na pałaszujących je klientów, jak Święty Mikołaj na pracujące w grudniu elfy.
Być w Gruzji i nie wbić zębów w khaczapuri?
Spójrzmy prawdzie w oczy:
To tak jakby nie być w Gruzji wcale.
Informacje praktyczne
Khaczapuri jest genialnym pomysłem na danie, zwłaszcza jeśli chodzi o motyw z jajkiem i masłem z góry. Owszem jest to bomba laktozowo-kaloryczna, jednak warta grzechu. Jest jedno “ale” niestety, a dotyczy ono smaku. Gruziński ser, z którego khaczapuri jest wytwarzane to bardzo słony ser pachnący świeżym mlekiem, w smaku przypominający niewędzony oscypek i na długo pozostawiający posmak w ustach. Może smakować, lub nie. Moi znajomi go uwielbiają, a ja mówiąc zupełnie szczerze niezbyt lubię i dlatego też khaczapuri nie zasmakowało mi tak bardzo jak spodobał mi się pomysł na jego wykonanie. Czekam po prostu na wariata, który wpadnie na zrobienie khaczapuri z innymi rodzajami sera, może gruyere, może compte, może cheddar? Może jakiś polski lokalny ser? W erze globalizacji nic nas nie powstrzymuje.
W polskiej pisowni nazwa tego dania to “chaczapuri”, jednak ja trzymałem się wersji zmieszanej z transkrypcją angielską, a to dlatego, że ta bliżej oddaje rodzaj dźwięku “h” jaki się wymawia zamawiając to danie. Takich “h” dźwięków gruziński ma kilka rodzajów i jest to strasznie ciężki język nawet do nauki rozmówek.
Nazwy khaczapuri są związane z regionami: Imeruli wzięło się od Imeretii, regionu gdzie położone jest Kutaisi, Adżaruli wzięło się od regionu Adżarii, czyli tam gdzie leży Batumi, a Megruli od regionu Megrelia-Górna Swanetia.
Ceny:
1 GEL= ok 1,7 PLN
Adżaruli Khaczapuri- od 5 do 15 lari
Imeruli khaczapuri od 6 do 15 lari
Lobiano około 7-8 lari